در شامگاه یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴، یک ماه گرفتگی کلی (خسوف کلی) در آسمان ایران قابل مشاهده خواهد بود.
این گرفتگی در تمام نقاط جهان که در آن زمان در شب باشند، قابل رویت خواهد بود، آسیا و غرب استرالیا بهترین موقعیت را برای رصد ماه گرفتگی کلی خواهند داشت، همچنین برخی از مراحل گرفت، از اروپا، شرق استرالیا و آفریقا دیده خواهد شد. این گرفت در قارۀ آمریکا قابل مشاهده نیست.
نقشه جهانی رویت‌پذیری ماه‌گرفتگی کلی ۱۶ شهریور ۱۴۰۴
این ماه‌گرفتگی از تهران در آسمان جنوب شرقی قابل مشاهده خواهد بود. ماه در نقطه میانی ماه‌گرفتگی ۳۶ درجه بالای افق قرار خواهد گرفت.
ماه‌گرفتگی کامل از ساعت ۲۱:۰۱ تا ۲۲:۲۳ ادامه خواهد داشت. بین ساعت ۱۹:۵۷ تا ۲۳:۲۶ (همه زمان‌ها به وقت تهران داده شده است) ماه‌گرفتگی جزئی خواهیم داشت.
زمان‌بندی دقیق برای تهران
بر پایهٔ داده‌های دقیق، زمان‌ها (برای شهر تهران) به شرح زیر است:
| مرحله | زمان(به وقت رسمی ایران) | ارتفاع ماه در آسمان |
|---|---|---|
| شروع فاز گرفت نیم‌سایه‌ای (P1) | ۱۸:۵۸ | حدود ۷° از افق |
| شروع فاز گرفت جزئی (U1) | ۱۹:۵۷ | حدود ۱۸–۲۰° |
| شروع فاز گرفت کامل (U2) | ۲۱:۰۱ | حدود ۲۸–۳۱° |
| بیشینه گرفتگی (Maximum) | ۲۱:۴۱ | حدود ۳۵–۳۷° |
| خاتمه فاز گرفت کامل (U3) | ۲۲:۲۲–۲۲:۲۳ | حدود ۴۱–۴۲° |
| پایان فاز گرفت جزئی (U4) | ۲۳:۲۶ | حدود ۴۷° |
| پایان فاز گرفت نیم‌سایه‌ای (P4) | ۰۰:۲۵ بامداد ۱۷ شهریور | حدود ۴۸–۴۹° |
مشخصات کلی ماه گرفتگی:
ماه‌گرفتگی مورد نظر، یک ماه‌گرفتگی کامل در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (۷ سپتامبر ۲۰۲۵ میلادی) است، زمانی که ماه در گره صعودی مدار خود قرار دارد. این رویداد، از سری ساروس ۱۲۸ و شماره ۴۱ از ۷۱ تکرار آن است. دامنهٔ نیم‌سایه برابر با ۲٫۳۴۵۹ و دامنهٔ سایهٔ کامل (اومبرا) برابر با ۱٫۳۶۳۸ است. کل زمان فرایند تا پایان تقریباً ۵ ساعت و ۲۶ دقیقه است، و مدت زمان فاز گرفت کامل حدود ۸۲ دقیقه (۱ ساعت و ۲۲ دقیقه) خواهد بود.
این گرفتگی حدود ۲٫۷ روز پیش از حضیض ماه رخ می‌دهد که منجر به ظاهر بزرگتر ماه و گرفتگی عمیق‌تر می‌شود—حدود ۳۶٪ از قطر ماه به‌درون سایهٔ زمین نفوذ می‌کند و رنگ قرمز مایل به نارنجی بسیار قابل‌توجهی ایجاد می‌کند.
نکات رصدی برای کسانی که اولین بار می‌خواهند ماه گرفتگی را رصد کنند:
-
زاویه دید: جهت شرق‌جنوب‌شرق تا جنوب‌جنوب‌شرق مناسب است (سمت حدود ۱۰۴° تا ۱۶۵°) و ماه در طول گرفت ارتفاعی بین ۷° تا نزدیک ۵۰° خواهد داشت.
-
انتخاب محل: بهتر است محل‌های دارای دید باز به شرق (مثل سطوح مرتفع شهری یا نقاط دور از موانع مثل ساختمان یا درخت) برای رصد انتخاب شود.
-
تلسکوپ و تجهیزات: یک دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک برای مشاهده جزئیات سایه و رنگی‌شدن ماه مناسب است. برای تصویربرداری، استفاده از دهانه‌های متوسط با توصیه می‌شود.
-
عوامل محیطی: احتمال ابری بودن هوا کم است (به‌طور تاریخی ۴٪ احتمال ابر در این تاریخ در تهران) که شرایط مساعدی را فراهم می‌کند.
این ماه هرچند به رنگ “ماه سرخ” نیز شناخته می‌شود، در فاز کامل به‌دلیل عبور نور خورشید از جو زمین و پراکنش آن رنگی نارنجی تا قرمز عمیق خواهد یافت. شدت این رنگ وابسته به شرایط جوی زمین (مثلاً میزان غبار و آلودگی) است.
با توجه به عمق زیاد درون سایه و فاصله نزدیک ماه به زمین، این گرفتگی از نوع عمیق و طولانی‌مدت محسوب می‌شود.
وضعیت ماه در سایه زمین در شب ۱۶ شهریور ۱۴۰۴
